Ornontowice Ornontowice
Edukacja Zdrowie Bezpieczeństwo Kultura Sport Wydarzenia i imprezy
Gmina Głos Ornontowic Komunikacja Parafia Linki  
Pomoc społeczna
Urząd gminy
Władze gminy
Gospodarka
Śląskie
Tablica ogłoszeń
Partnerstwo
Strona główna

 Litosfera

Wersja do druku drukuj

Geologia (obszar górniczy „Ornontowice I”)

 

W budowie geologicznej Gminy Ornontowice można wyróżnić formacje: czwartorzęd (holocen i plejstocen), trzeciorzęd (miocen), trias (ret i pstry piaskowiec) i karbon górny - westfal (warstwy orzeskie i rudzkie).

 

Osady czwartorzędowe pokrywają cały obszar górniczy „Ornontowice I”. Czwartorzęd generalnie wykształcony jest w formie glin i iłów, czasami mułków z przewarstwieniami piasku i piasku ze żwirem.

 

Utwory trzeciorzędowe występują w zachodniej, północnej i północno - wschodniej części obszaru górniczego „Ornontowice I”. Litologiczne utwory trzeciorzędu reprezentowane są przez iły margliste, iłowce gipsowe z wkładkami iłów i grubokrystalicznych gipsów oraz przez iły piaszczyste. Maksymalna ich grubość dochodzi do 134,8 m.

 

Trias występuje w części wschodniej obszaru górniczego „Ornontowice I” na dużej przestrzeni, w części południowej zaś w formie niewielkich płatów. Utwory triasowe wykształcone są w postaci margli ilastych i wapnistych, z wkładkami białego wapienia w części stropowej oraz iłów zapiaszczonych i piaszczystych z wkładkami piaskowca o spoiwie ilasto-wapnistym. Grubość ich waha się od 26,2 do 68,7 m.

 

Karbon w obszarze górniczym „Ornontowice I” reprezentowany jest przez warstwy orzeskie i rudzkie. Miąższość warstw orzeskich mieści się w przedziale od 800 m do 1250 m. W wykształceniu litologicznym nad piaskowcami i licznymi pokładami węgla dominują iłowce i mułowce. Występują bardzo liczne pokłady, lecz o zmiennej jakości i miąższości mieszczącej się w przedziale od 0,5 m do 3,0 m.

 

Morfologia 

 

Teren Gminy pod względem ukształtowania jest mało urozmaicony, o powierzchni lekko falistej, obniżającej się od południowej granicy z Orzeszem w kierunku północno-zachodnim. Wzgórze Kamionka osiągające 320 m n.p.m jest najwyższym wzniesieniem, natomiast najniżej położony obszar ( 245 m n.p.m.) znajduje się na północy Gminy. Deniwelacja terenu dochodzi do 75 metrów.

 

Fizjografia 

 

Na fizjografie Gminy istotny wpływ mają występujące tu kompleksy leśne Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe (Nadleśnictwo Kobiór i Rybnik). Lasy te posiadają status ochronnych i pozytywnie wpływają na klimat terenu Ornontowic, zmniejszając zanieczyszczenie atmosfery w stosunku do okolicznych miast i wsi.

 

Gleby 

 

Obszar Gminy Ornontowice pokrywają gleby pseudobielicowe wytworzone na utworach piaszczystych, gliniastych lub pyłowych oraz rędziny lekkie, mieszane (na utworach wapiennych). W obrębie dolin rzecznych (zlewnia Kłodnicy) zalegają brunatne mady pyłowe i gliniaste. Na przeważającej części gruntów tego obszaru wskutek działalności przemysłowej, górniczej oraz zabudowy uległa znacznemu przekształceniu, a gleby wskutek deformacji powierzchni, zmian stosunków wodnych i zanieczyszczeń atmosferycznych uległy poważnej degradacji (zawodnienie, osuszenie, zakwaszenie, skażenie toksyczne).

 

W części północnej i wschodniej terenu Gminy Ornontowice przeważają piaski słabogliniaste. Na pozostałym obszarze Gminy występują gliny średnie i piaszczyste pochodzenia dyluwialnego.

 

Gatunki gleb 

 

W poniższym podrozdziale przedstawiono podział gatunków gleb w zależności od zalegania w głąb powierzchni terenu Gminy Ornontowice (tab. 6, tab. 7, tab. 8, tab. 9).

 

Tab. 6. Gatunki gleb zalegających do 25 cm w głąb ziemi

 

Gatunek gleby

Powierzchnia [ha]

Udział

gleby nieklasyfikowalne

400,2100

26,4 %

żwiry piaszczyste

0,7372

0,0 %

żwiry gliniaste

0,0000

0,0 %

piaski luźne

0,7737

0,1 %

piaski słabogliniaste

245,5650

16,2 %

piaski gliniaste lekkie

180,3880

11,9 %

piaski gliniaste mocne

103,9240

6,8 %

gliny lekkie

475,0730

31,3 %

gliny średnie

18,2791

1,2 %

gliny ciężkie

0,0000

0,0 %

pyły zwykłe

65,1836

4,3 %

pyły ilaste

28,5311

1,9 %

Razem

1518,6647

100 %

 

 

 

Tab. 7. Gatunki gleb zalegających od 25 cm do 50 cm w głąb ziemi

Gatunek gleby

Powierzchnia [ha]

Udział

gleby nieklasyfikowalne

400,211

26,4 %

żwiry piaszczyste

0,7372

0,0 %

żwiry gliniaste

0,0000

0,0 %

piaski luźne

156,8810

10,3 %

piaski słabogliniaste

176,6590

11,6 %

piaski gliniaste lekkie

121,6060

8,0 %

piaski gliniaste mocne

43,1865

2,8 %

gliny lekkie

274,7900

18,1 %

gliny średnie

243,2780

16,0 %

gliny ciężkie

0,0000

0,0 %

pyły zwykłe

62,9186

4,1 %

pyły ilaste

38,3974

2,5 %

Razem

1518,6647

100 %

 

Tab. 8. Gatunki gleb zalegających od 50 cm do 100 cm w głąb ziemi

 

Gatunek gleby

Powierzchnia [ha]

Udział

gleby nieklasyfikowalne

400,211

26,4 %

żwiry piaszczyste

0,0000

0,0 %

żwiry gliniaste

1,8894

0,1 %

piaski luźne

184,0790

12,1 %

piaski słabogliniaste

49,4067

3,3 %

piaski gliniaste lekkie

5,8590

0,4 %

piaski gliniaste mocne

20,5687

1,4 %

gliny lekkie

108,0980

7,1 %

gliny średnie

574,6140

37,8 %

gliny ciężkie

14,1221

0,9 %

pyły zwykłe

89,8294

5,9 %

pyły ilaste

69,9874

4,6 %

Razem

1518,6647

100 %

 

Tab. 9. Gatunki gleb zalegających od 100 cm do 150 cm w głąb ziemi

 

Gatunek gleby

Powierzchnia [ha]

Udział

gleby nieklasyfikowalne

400,2110

26,4 %

żwiry piaszczyste

0,0000

0,0 %

żwiry gliniaste

1,8894

0,1 %

piaski luźne

166,6130

11,0 %

piaski słabogliniaste

33,6931

2,2 %

piaski gliniaste lekkie

2,4846

0,2 %

piaski gliniaste mocne

18,2753

1,2 %

gliny lekkie

100,3880

6,6 %

gliny średnie

671,2390

44,2 %

gliny ciężkie

21,6615

1,4 %

pyły zwykłe

56,4364

3,7 %

pyły ilaste

45,7734

3,0 %

Razem

1518,6647

100,0%

 

Przepuszczalność gleb

 

Przepuszczalność gleby jest zależna od wielkości i ilości porów w gruncie. Jest to właściwość, która charakteryzuje możliwość przepływu wody przez grunt. Przepuszczalność gleb zalegających do głębokości 150 cm w głąb powierzchni terenu Gminy Ornontowice przedstawiono w tabeli nr 10.

 

Tab. 10. Przepuszczalność gleb zalegających do 150 cm w głąb ziemi

 

Przepuszczalność gleby

Powierzchnia [ha]

Udział

kat. I – najbardziej przepuszczalne

262,5390

17,3 %

kat. II – dobrze przepuszczalne

79,2727

5,2 %

kat. III – średnio przepuszczalne

218,9550

14,4 %

kat. IV – słabo przepuszczalne

70,6582

4,7 %

kat. V – najmniej przepuszczalne

487,0518

32,1 %

Razem

1518,6647

100,0%

 

Klasy gleboznawcze

 
 

Na terenie Ornontowic występują głównie gleby III, IV i V klasy gleboznawczej. W tabeli nr 11 przedstawiono klasy gleb, ich powierzchnię oraz udział procentowy.

 

Tab. 11. Klasy gleb na terenie Gminy Ornontowice

 

Klasa gleby

Powierzchnia [ha]

Udział

R III a

81,7442

5,4 %

R III b

247,0930

16,3 %

R IV a

215,1810

14,2 %

R IV b

224,2520

14,8 %

R V

113,7380

7,5 %

R VI

46,0176

3,0 %

Ł III

13,1391

0,9 %

Ł IV

48,0630

3,2 %

Ł V

24,4438

1,6 %

Ps III

26,2294

1,7 %

Ps IV

19,2558

1,3 %

Ps V

46,0122

3,0 %

Ps VI

6,3663

0,4 %

Ls

397,5190

26,2 %

N

9,6103

0,6 %

Razem

1518,6647

100,0 %

opracował: UG Ornontowice
dodano 2014-01-16 09:33:23 przez

  « Powrót